Propozycja („Projekt Łęczyca”):
Propozycja programowa Projektu Łęczyca zakłada stworzenie „dwóch-trzech placów zabaw z prawdziwego zdarzenia”, jednakże miejsca do zrealizowania tego pomysłu zostały wybrane dość osobliwie. Jednym z nich jest teren dawnej strzelnicy w pobliżu ogródków działkowych „Gwarek”, drugim zaś – teren u zbiegu ulic Marii Konopnickiej i ks. Jerzego Popiełuszki. Chociaż brak w tym zakresie konkretów, to kandydatka PŁ do Rady Miasta z tego okręgu pisze: „Teren ten może być wykorzystany na bezpieczny, edukacyjny plac zabaw dla dzieci. Takiego placu zabaw, gdzie dzieci spędzałyby bezpiecznie i radośnie czas wolny nie ma w naszej okolicy.”
Dlaczego to zły pomysł?
Bezpieczne, kolorowe i aktywizujące wyobraźnię place zabaw dla dzieci są bardzo ważne dla ich rozwoju i dobrego samopoczucia – nie ma co do tego żadnych wątpliwości. Jesteśmy jednak przekonani, że nie każde miejsce nadaje się na stworzenie placu zabaw – i tak jest z pewnością z miejscem u zbiegu ulic Marii Konopnickiej i ks. Jerzego Popiełuszki.
Do chwili wybuchu drugiej wojny światowej na tym terenie: wzdłuż ulicy Popiełuszki na północ do torów kolejki wąskotorowej aż po koniec dzisiejszego ogrodzenia LOKu ciągnął się cmentarz żydowski. Został zniszczony w trakcie działań wojennych, ale jego pozostałości – fragmenty rozbitych macew i całe nagrobki – znajdowały się tutaj aż do połowy lat 60., kiedy – decyzją władz wojewódzkich – cmentarz ostatecznie zlikwidowano, wykorzystując kamienie nagrobne do utwardzenia dróg, a teren przeznaczając pod zabudowę mieszkaniową. Prawdziwym celem ówczesnych działań było jednak zatarcie śladów po społeczności żydowskiej, która przez kilka stuleci współtworzyła historię miasta. Wśród starszych mieszkańców Łęczycy wspomnienia z tamtej likwidacji cmentarza są żywe jeszcze do tej pory.
Co ciekawe, według judaizmu cmentarz w dalszym ciągu znajduje się na wskazanym obszarze. Religia żydowska przywiązuje wielką wagę do zachowania nienaruszalności szczątków ludzkich leżących w grobach. W przypadku obecności jakichkolwiek ludzkich szczątków, status cmentarza zostaje utrzymany, bez względu na to, czy wciąż stoją na nim jakiekolwiek nagrobki – bo to nie widoczne kamienie czy pomniki świadczą o obecności cmentarza, ale ciągła obecność pochowanych tam osób.
Co proponujemy w zamian?
Jesteśmy przekonani, że zachowanie pamięci o łęczycanach wyznania żydowskiego, którzy mieszkali tutaj od XV wieku i współtworzyli historię miejskiej społeczności (w połowie XIX wieku populacja Żydów w Łęczycy była liczniejsza niż populacja katolików!), jest istotnym elementem naszej tożsamości – i nie wyobrażamy sobie, żeby na pozostałym po cmentarzu terenie powstał plac zabaw. Jesteśmy przekonani, że to miejsce zasługuje na upamiętnienie – zarówno pochowanych na tym terenie, jak i ofiar II wojny światowej i Holocaustu, wywożonych m.in. z łęczyckiego getta do nazistowskiego obozu Kulmhof w Chełmnie nad Nerem.
Proponujemy stworzenie u zbiegu ulic Marii Konopnickiej i Jerzego Popiełuszki tzw. Skweru Pamięci, zagospodarowanego obszaru z zielenią i małą architekturą, zaprojektowanego przez specjalistów od architektury zieleni wspólnie z mieszkańcami Łęczycy. Wierzymy, że ten teren może wyglądać tak pięknie, jak zasługuje na to przez swoją bogatą – i trudną – historię.
Oczywiście, nie samą historią człowiek żyje, więc nie zapominamy o dzieciach – dla nich powstanie wodny plac zabaw na terenie szkoły podstawowej nr 4. To inwestycja o wartości ponad 2 miliony złotych, która stanie się pierwszą taką atrakcją w okolicy – podpisano już umowę na zaprojektowanie placu, a fundusze na inwestycję zostały pozyskane z Rządowego Funduszu „Polski Ład”.